Czy małżonek odpowiada za zobowiązania zaciągnięte przez drugiego małżonka? Czy np. pożyczka albo kredyt żony obciąża również męża? Jeśli tak, to jaki jest zakres tej odpowiedzialności – czy komornik sięgnie jedynie po majątek wspólny (najczęściej nieruchomość), czy też będzie mógł zająć np. wynagrodzenie za pracę drugiego małżonka albo samochód będący tylko jego własnością? Wreszcie – jak wpływa na odpowiedzialność małżonka rozwód? Odpowiedź na powyższe pytania znajdziemy w art. 787 k.p.c. regulującym możliwość nadania klauzuli wykonalności na małżonka niebędącego dłużnikiem. Uchylając rąbka tajemnicy mogę powiedzieć, że klauzulę na małżonka sąd wydaje wyłącznie jeśli małżeństwo nadal istnieje. Zapraszam do lektury!
Czym jest klauzula wykonalności na małżonka dłużnika i dlaczego jest wierzycielowi potrzebna
Klauzula wykonalności jest w praktyce pieczęcią nadawaną przez sąd orzeczeniu (wyrok/wyrok zaoczny/nakaz zapłaty) – dla potwierdzenia tego, że jest ono prawomocne i nadaje się do prowadzenia egzekucji przez komornika. Komornik sądowy wszczyna egzekucję dopiero po przedstawieniu mu przez wierzyciela orzeczenia sadu przeciwko dłużnikowi, zaopatrzonemu w klauzulę wykonalności.
Wyobraźmy sobie zatem, że wierzyciel dysponuje wyrokiem, zgodnie z którym jego dłużnik – Jan Kowalski ma mu zapłacić 2 000 zł. Następnie po nadaniu temu wyrokowi klauzuli wykonalności komornik będzie mógł prowadzić egzekucję z majątku osobistego Jana Kowalskiego. Jednak Jan Kowalski pozostaje w związku małżeńskim z Anna Kowalską. Tylko z tego powodu wierzyciel może złożyć do sądu wniosek o nadanie kolejnej klauzuli wykonalności – tym razem przeciwko Annie Kowalskiej. Co ta klauzula zmieni w praktyce? O tym poniżej.
Klauzula na małżonka wyłącznie na majątek wspólny
Zgodnie z przepisem art. 787 k.p.c. sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika – z ograniczeniem jego odpowiedzialności do majątku objętego wspólnością majątkową. W praktyce będzie to najczęściej wspólna nieruchomość małżonków.
Klauzula na małżonka – wymóg pisemnej zgody
Przede wszystkim Wierzyciel nie uzyska też klauzuli wykonalności na małżonka dłużnika, jeśli nie udowodni na piśmie, ze małżonek ten wyraził zgodę na zaciągnięcie przez drugiego małżonka zobowiązania. Najczęściej z taką sytuacją mamy do czynienia w bankach czy instytucjach pożyczkowych, których wymogiem jest aby umowa kredytu albo pożyczki zaciąganej przez jednego była podpisana również przez drugiego małżonka.
Szukasz pomocy w sprawach prawno-finansowych
Masz sprawę z firmą chwilówkową lub pożyczkową
Zapoznaj się z naszą ofertą
Klauzula na małżonka – czy rozwód coś zmienia?
Podstawowym kryterium, które musi być spełnione, aby sąd wydał klauzulę wykonalności na małżonka dłużnika jest istnienie małżeństwa nie tylko w chwili zaciągnięcia zobowiązania ale także w chwili nadawania owej klauzuli. Taki pogląd wyraził Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 12 kwietnia 1976 r. wydanym w sprawie o sygnaturze akt IV CZ 29/76 oraz postanowieniu z dnia 26 czerwca 1974 r. wydanemu w sprawie o sygn. III CRN 127/74.
Co zrobić gdy sąd wydał klauzulę na małżonka dłużnika po rozwodzie?
Nie rzadko zdarza się, że bank lub instytucja pożyczkowa nie mają wiedzy o rozwodzie dłużnika, a wniosek o nadanie klauzuli wykonalności jest uwzględniany mimo ustania małżeństwa. W konsekwencji małżonek dłużnika dowiaduje się o tym fakcie dopiero po wszczęciu przez komornika egzekucji komorniczej w stosunku do wspólnego majątku. Przede wszystkim będzie to informacja o wszczęciu egzekucji komorniczej z nieruchomości. Wówczas małżonkowi dłużnika przysługują dwie drogi obrony.
Pierwszą z nich z pewnością jest złożenie zażalenia na nadanie klauzuli wykonalności. Jest to środek tańszy jednak aby z niego skorzystać trzeba mieć się na baczności z terminami. Zażalenie należy złożyć w sądzie w terminie 7 dni od doręczenia przez komornika zawiadomienia o wszczęciu egzekucji. Jeśli terminu tego nie zachowamy, sprawa nie jest stracona – do momentu wyegzekwowania całej wierzytelności małżonkowi dłużnika przysługuje prawo do wniesienia powództwa przeciwegzekucyjnego.
